Đèn Led phát ra bước sóng nhất định trong dãy quang phổ giúp cây hấp thu ánh sáng phát ra từ những đèn nhanh hơn so với đèn cao áp, và có thể chuyển hóa chất dinh dưỡng thành năng lượng qua quá trình quang hợp để cây ra lá, hoa và kết trái.
Ở miền Nam trong lĩnh vực nông nghiệp phong trào sử dụng bóng đèn Led được khởi xướng khoảng đầu năm 2006 tại các trại hoa Lan xung quanh thành phố Hồ Chí Minh rồi mở rộng ra các tỉnh. Từ đó các loài Phong Lan được người ta chú ý đến vì có một giò hoa tươi tắn, khỏe, đẹp, sắc màu độc đáo và thời gian hoa nở trên cây kéo dài nhiều tháng… loại này có giá bán rất cao, làm tiền đề cho nghề hoa xuất khẩu.
Một bộ đèn Led bao gồm nhiều diode phát sáng thật nhỏ. Đèn Led không bao quát và dư thừa đến độ phát nóng như ánh sáng trắng của đèn cao áp vẫn được dùng trong chiếu sáng cây trồng mà nó phát ra những chùm sáng đỏ hoặc xanh có độ dài sóng rất hẹp. Đèn Led ưu điểm là cho hiệu suất chiếu sáng cao nhưng lại tiêu thụ rất ít năng lượng, khoảng 115 lumen mỗi watt (lm/W) so với 60 của đèn huỳnh quang hay 15 của đèn sợi tóc; thời gian sử dụng lâu hơn đến hàng chục lần kể cả trong điều kiện mưa gió ẩm ướt. Đèn sử dụng dòng điện một chiều (DC) hiệu thế thấp trong khoảng từ 1,5 đến 20V, được cung cấp từ nguồn điện xoay chiều (AC) qua bộ đổi dòng AC-DC, hoặc từ các pin và ắc quy của hệ thống điện gió, điện mặt trời… độc lập với mạng điện lưới.
Vườn cây được chiếu sáng bằng bóng đèn Led siêu sáng
Nhằm cải thiện chất lượng nông sản cho xuất khẩu, gia tăng năng suất cây trồng các nhà khoa học Việt Nam thực hiện ở trong nước cũng như ở nước ngoài các nghiên cứu ứng dụng đèn Led vào nông nghiệp. Trước khi cung cấp cho các trang trại, đặc biệt cho các chủ vườn hoa và nhà trồng dược thảo các trung tâm nghiên cứu nông nghiệp sẽ chuẩn hóa thành quy trình cho từng loài cây trước.
Bóng đèn Led ứng dụng dành cho cây trồng trong nhà
Chiếu sáng bằng đèn led sẽ mang lại hiệu suất năng lượng sinh học cao từ đó kích thích sự phát triển của cây trồng hơn so với các loại bóng đèn truyền thống khác.
Thông thường người ta sử dụng hai chùm sáng màu đỏ (R) và màu xanh (B) có đỉnh cực đại ở độ dài sóng 662nm và 430nm. Lúc đó, quang phổ đèn led gần trùng với quang phổ hấp thụ của các diệp lục tố của cây trồng. Như vậy, các loài cây trồng có thể hấp thụ tối đa để chuyển năng lượng ánh sáng đèn Led thành năng lượng tế bào, trong khi hiệu suất sử dụng của cây đối với năng lượng mặt trời và các nguồn ánh sáng trắng chỉ vào khoảng 35%.
Các bộ đèn Led có tỉ lệ lắp đặt bình quân là 8 diode màu xanh xen kẽ giữa 92 diode màu đỏ. Tỉ lệ này áp dụng cho giai đoạn gieo hạt hoặc cấy mô và cho cây non đang thời tăng trưởng. Khi cần làm cho thân cây cứng cáp hơn, cho hoa trổ sớm hơn hoặc cho trái kết nhanh hơn người ta sẽ tăng tỷ lệ diode màu xanh.
Thay đổi tỷ lệ B/R thay đổi cường độ chiếu sáng bằng cách đặt xa hay gần và thay đổi thời gian chiếu sáng là các thông số của kỹ thuật đối với từng loài cây. Thường các nhà vườn quan tâm đến thời gian cho hoa hoặc trái để có giá bán cao nhất.
Trồng Phong Lan dưới bóng đèn Led
Hiện nay, Cymbidium là giống Lan được chăm sóc bằng đèn LED được nhiều người chú ý nhất vì cho ra nhiều sản phẩm độc đáo, từ những cánh hoa nhạt màu mờ ảo của loài Cymbidium sp đến màu nhung đỏ kiêu sa của Cymbidium carisona hay màu chanh ấn tượng của Cymbidium fifi.
Ngoài ra ở nước ta hai giống Lan đặc hữu Catleya và Dendrobium cũng rất được quan tâm vì bản thân các cánh hoa đã có màu rất đẹp, kỹ thuật Led đã làm tôn lên vẻ đẹp đó và làm tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng để cây có thể được khai thác dài lâu.
Trồng Phong Lan dưới ánh đèn Led là một nghệ thuật khám phá, càng làm càng tích lũy kinh nghiệm để có quy trình sản xuất ổn định, và càng tạo ra được nhiều sản phẩm độc đáo có giá trị kinh tế cao.
Nguyễn vũ lâm